Op mijn zesde raapte ik samen met mijn speelvriendinnetje kastanjes bij de buren, een aantal staken we in de grond. Een aantal weken later kwamen er sprietjes op, die groter werden, een boompje. Een jaar of twee later koos ik samen met mijn vader en moeder de allermooiste uit om die vervolgens de allermooiste plek te geven in de tuin. Nu veertig jaar later staat er een paardenkastanje met een prachtige kroon, die elk jaar honderden, zo niet duizenden kastanjes geeft, klaar om geraapt te worden, om in de grond te steken, om sprietje te worden, om boom te worden.

Prachtig toch?

Zaailingen uit het bos, in de stad

Afgelopen weekend gingen Leonie en ik naar het bos om sprietjes te halen, zaailingen van tamme kastanje in dit geval. Sinds gisterochtend staan ze ergens in de vrije grond, van sprietje tot boompje tot boom te worden. Over veertig jaar is er vast één van hen zelf kastanjes aan het geven. Vanochtend voegde ik ook nog een vrachtje ontkiemende kastanjes toe aan de aarde.

Prachtig toch?

Guerrilla planting 🙂

Sommige mensen kappen bomen. Ik plant bomen. 

Doe je mee? 

Elke boom is er één. 

En wat is er nou heerlijker dan ‘s ochtends vroeg, onder het aanmoedigend gezang van de vogels, een half bos poten. Lekker in je eentje, of samen – een beetje spannend maar wel lekker – guerrilla planting.

Waarom meer bomen – zeker in de stad – een goed idee is.

Elke boom helpt een klein beetje…

• tegen klimaatverandering. Bomen slaan CO2 op en helpen zo de opwarming van de aarde te beperken.
• tegen hitte-eilanden. De schaduw van bomen zorgt voor verkoeling en in steden geeft dat vermindering van hittestress.
• met watermanagement. Bomen helpen water vast te houden, verminderen afstroming en voorkomen overstromingen.
• de biodiversiteit te vergroten. Bomen bieden voedsel en beschutting voor allerlei dieren, insecten en schimmels.
• bij het verbeteren van de luchtkwaliteit. Bomen filteren fijnstof en andere vervuiling uit de lucht.
• bij het verbeteren van de bodemkwaliteit. Bomen dragen bij aan een gezonde, levende bodem. Hun wortels beluchten de grond, terwijl afgevallen bladeren en takken de bodem voeden en organisch materiaal leveren. Bomen helpen bodemafval opruimen en creëren een rijke leefomgeving voor schimmels, bacteriën en bodemdiertjes.

En….  Mensen houden van bomen. Bomen maken een omgeving mooier, groener en rustgevender. Kijk naar Berlijn, bijvoorbeeld! Wandelen tussen bomen vermindert stress, verbetert je stemming en versterkt je verbinding met de natuur. Google even op Shinrin Yoku, Earthfulness of Groene GGZ en het wordt allemaal nog duidelijker.

Wanneer is het ideale moment om boompjes te planten?

De beste tijd om bomen te planten is tussen november en maart, als de bomen in rust zijn. De grond is dan vaak vochtig, wat helpt bij het aanslaan van de wortels, en ze hebben dan alle tijd om zich goed te vestigen voordat het groeiseizoen in het voorjaar begint. De week nadat de vorst voorbij is en Nederland nog net wel / net niet heeft kunnen schaatsen en de vogeltjes vol beginnen met hun ochtendconcert, is perfect.

Hoe plant je een boom? Tips, trucs.

• Kies de juiste plek. Houd rekening met ruimte, licht, bodemsoort en waterhuishouding.
• Plant met aandacht. Je hoeft geen groot gat te graven. Wrik een paar keer met een schepje of een prikstok om de grond los te maken, net genoeg om de worteltjes van de zaailing erin te krijgen en klaar ben je.
• Zet de zaailing goed rechtop en druk de aarde voorzichtig aan rondom de wortels, zodat ze goed contact maken met de grond.
• Geef wat water als het droog is, vooral de eerste weken.
• Bescherm je boompjes tegen plassende honden, woeste bermmaaiers en (in wat natuurlijker omgevingen) vraat van wilde dieren. Plant ze buiten de loop, vlak naast een exoot, in het hogere gras.

Welke inheemse boomsoorten zijn geschikt guerrilla planting in de stad?

Je kunt beter voor inheemse boomsoorten kiezen dan exoten. Ze zijn beter afgestemd op de Nederlandse bodem en biodiversiteit, waardoor ze een gezond spel kunnen aangaan met alles wat leeft in de omgeving. Een aantal soorten waar je voor zou kunnen kiezen:

Tamme kastanje (Castanea sativa): prachtige boom, familie van de beuk (!), met heerlijke, gezonde kastanjes die je gepoft kunt eten, zoals in Parijs, of waar je meel van kunt maken.

• Bodem: Voorkeur voor zandige, goed doorlatende grond, maar groeit ook op lemige grond. Houdt niet van natte voeten.
• Licht: Volle zon tot halfschaduw.

(Zomer)eik (Quercus robur): robuust, geliefd bij insecten en vogels. Vogelconcerten gegarandeerd, in het voorjaar.

• Bodem: Stelt weinig eisen, groeit op zand-, leem- en kleigrond. Verdraagt ook natte omstandigheden.
• Licht: Volle zon, maar kan ook halfschaduw verdragen.

Gewone esdoorn (Acer pseudoplatanus): Gemakkelijk te verspreiden met zijn vrolijk dwarrelende zaadjes, groeit snel, biedt veel schaduw, helpt de bodemstructuur verbeteren en is een fantastische bodemopruimer.

• Bodem: Goed gedraineerde, vruchtbare grond, verdraagt zowel zand als klei.
• Licht: Zon tot halfschaduw.

(Winter)linde (Tilia cordata): Heerlijk geurende bloemen, bijenmagneet. 

• Bodem: Voorkeur voor vochtige, kalkrijke grond, maar verdraagt ook drogere plekken.
• Licht: Zon tot halfschaduw.

Zoete kers (Prunus avium): Geeft mooie bloesem in het voorjaar en eetbare kersen in de zomer — als de vogels je niet voor zijn!

• Bodem: Voorkeur voor goed doorlatende, vruchtbare leem- of zandgrond. Houdt niet van natte of heel zware kleigrond.
• Licht: Volle zon.

Wilg (Salix spp.): Groeit razendsnel, buigt zonder te breken en schiet zelfs wortel als je zomaar een tak in de grond steekt. Ideaal voor guerrilla planting dus! De wilg is van onschatbare waarde voor biodiversiteit: bijen, hommels en vlinders komen op hun vroege bloei af, en vogels vinden er voedsel en beschutting.

• Bodem: Vochtig, voedselrijk – klei, veen, maar ook zandgrond met voldoende water
• Licht: Zon tot halfschaduw

Els (Alnus glutinosa): Stikstofbinder, verrijkt de bodem en biedt een belangrijke habitat voor vogels en insecten.

• Bodem: Vochtige tot natte grond, ideaal voor klei- en veengrond.
• Licht: Zon tot halfschaduw.

Waar haal je zaailingen?

• Zelf verzamelen: Ga naar het bos en verzamel zaailingen of kastanjes, eikels, kersen en beukennootjes. Uiteraard een beetje lief doen voor de natuur en uiteraard niet in beschermde gebieden.
• Meer Bomen Nu: Dit initiatief redt zaailingen uit overvolle bossen en verspreidt ze gratis. Hatsee!

Ook leuk om samen te doen!

Vind je het spannend om in je eentje over straat te zwerven? Ga lekker samen! Leuk met een vriendin, of een paar vrienden, lekker samen – spannend – met je kind. En via Meer Bomen Nu kun je vast ook handlangers treffen.

Veel plezier! Meer bomen nu, morgen, later! 🌱🌱🌱

Aanvullende tips en verslagen van mooie avonturen, graag hieronder in de comments. 👇